Tổng quan

Thuật ngữ chấn thương tủy sống (SCI) đề cập đến tổn thương tủy sống do chấn thương (ví dụ: do té ngã và tai nạn giao thông) hoặc các nguyên nhân không do chấn thương như khối u, các bệnh thoái hóa và mạch máu, nhiễm trùng, chất độc hoặc dị tật bẩm sinh.

Mức độ suy giảm liên quan đến SCI phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương và vị trí trong tủy sống. SCI dẫn đến mất hoàn toàn hoặc không hoàn toàn các chức năng cảm giác và/hoặc vận động dưới mức chấn thương. Trong liệt hai chi dưới, chức năng tay được bảo toàn; trong liệt tứ chi, chúng bị ảnh hưởng. Rối loạn hệ thần kinh tự chủ ảnh hưởng đến nhiều chức năng khác nhau có thể xảy ra ở bất kỳ mức độ chấn thương nào.

Việc quản lý không đúng cách các tình trạng liên quan đến SCI và các tình trạng thứ phát thường gây ra tử vong sớm.

SCI có thể làm giảm khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày, bao gồm đi bộ, sử dụng tay, làm rỗng ruột/bàng quang hoặc tắm rửa và mặc quần áo. Những hạn chế này bị làm trầm trọng thêm bởi những quan niệm sai lầm, thái độ tiêu cực và rào cản vật lý đối với khả năng di chuyển cơ bản, hạn chế sự độc lập và sự tham gia đầy đủ vào xã hội. SCI là nguyên nhân chính gây ra tình trạng khuyết tật dài hạn, chiếm hơn 4,5 triệu năm sống chung với khuyết tật (YLD) vào năm 2021.

Điều quan trọng là nhiều hạn chế trong việc thực hiện các hoạt động và tham gia vào các lĩnh vực sống có ý nghĩa không phải do bản thân tình trạng SCI gây ra mà do thiếu hoặc không tiếp cận được chăm sóc y tế, phục hồi chức năng và công nghệ hỗ trợ đầy đủ, gánh nặng kinh tế cao, và do các rào cản trong môi trường vật lý, xã hội và chính sách. Ví dụ, trên toàn cầu, chỉ có 5-35% người tiếp cận được xe lăn.

Các dấu hiệu nhận biết

Tuỳ theo độ nghiêm trọng và ví trí của chấn thương, người bị chấn thương tuỷ sống có thể bị:

• Mất toàn bộ hoặc một phần các giác quan cảm nhân và vận động (bao gồm cơ hô hấp)
• Rối loạn chức năng ruột, bàng quang, sinh lý
• Rối loạn huyết áp, nhịp tim, nhiệt độ cơ thể

Chấn thương tuỷ sống thường gắn liền với nguy cơ phát triển biến chứng, bao gồm các tình trạng thứ phát suy nhược và có thể đe dọa tính mạng, chẳng hạn như:

• Co thắt cơ
• Đau (mãn tính)
• Nhiễm trùng đường tiết niệu
• Loét tì đè
• Biến chứng hô hấp
• Rối loạn thần kinh tự chủ
• Huyết khối tĩnh mạch sâu
• Loãng xương

Hơn nữa, người bị SCI có thể phát triển các dấu hiệu lâm sàng của trầm cảm, ảnh hưởng tiêu cực đến sự cải thiện chức năng và sức khỏe tổng thể.

Nguy cơ tử vong cao nhất trong năm đầu tiên sau chấn thương và vẫn cao so với dân số chung. Mức độ và mức độ nghiêm trọng của chấn thương, sự sẵn có của chăm sóc y tế kịp thời và chất lượng, phương pháp chuyển viện sau chấn thương và thời gian nhập viện là những yếu tố quan trọng.